Theo Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông , dựa trên thống kê có 1.383 cuộc tấn công mạng vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam gây sự cố mất an ninh mạng của các tổ chức, cá nhân trong tháng 02/2022.
Con số này tăng đáng kể 10,29% so với tháng 12/2021. Trong số đó có Malware, tác nhân của các cuộc tấn công mạng. Vậy Malware là gì? Tác hại ra sao, phần mềm diệt Malware nào uy tín nhất? Cùng iVIM tìm hiểu ngay sau bài viết dưới đây nhé!

1.Malware là gì?

Malware là viết tắt của từ malicious và software hay Phần mềm độc hại,  đề cập đến bất kỳ phần mềm xâm nhập nào được phát triển bởi tội phạm mạng (thường được gọi là “tin tặc”) để đánh cắp dữ liệu và làm hỏng hoặc phá hủy máy tính và hệ thống máy tính. Ví dụ về phần mềm độc hại phổ biến bao gồm vi rút, sâu, vi rút Trojan, phần mềm gián điệp, phần mềm quảng cáo và ransomware. Các cuộc tấn công phần mềm độc hại gần đây đã lấy đi hàng loạt dữ liệu

1.1 Malware gồm những loại nào?

Viruss (vi rút)

Virus là một nhóm nhỏ của phần mềm độc hại. Vi rút là phần mềm độc hại được gắn vào tài liệu hoặc tệp hỗ trợ macro để thực thi mã của nó và lây lan từ máy chủ này sang máy chủ khác. Sau khi tải xuống, vi-rút sẽ không hoạt động cho đến khi tệp được mở và sử dụng. Vi rút được thiết kế để làm gián đoạn khả năng hoạt động của hệ thống. Do đó, vi-rút có thể gây ra các vấn đề hoạt động nghiêm trọng và mất dữ liệu.

• Worms – Sâu 

Worms là một phần mềm độc hại nhanh chóng sao chép và lây lan sang bất kỳ thiết bị nào trong mạng. Không giống như vi rút, sâu không cần chương trình chủ đề phổ biến. Sâu lây nhiễm vào thiết bị thông qua tệp đã tải xuống hoặc kết nối mạng trước khi nó nhân lên và phân tán với tốc độ cấp số nhân. Giống như vi rút, sâu có thể làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động của thiết bị và gây mất dữ liệu

•  Trojan

Virus Trojan được ngụy trang dưới dạng các chương trình phần mềm hữu ích. Nhưng một khi người dùng tải xuống, vi-rút Trojan có thể truy cập vào dữ liệu nhạy cảm và sau đó sửa đổi, chặn hoặc xóa dữ liệu. Điều này có thể cực kỳ có hại cho hiệu suất của thiết bị. Không giống như virus và sâu thông thường, virus Trojan không được thiết kế để tự tái tạo.

• Spyware – Phần mềm gián điệp 

Phần mềm gián điệp là phần mềm độc hại chạy bí mật trên máy tính và báo cáo lại cho người dùng từ xa. Không chỉ đơn giản là làm gián đoạn hoạt động của thiết bị, phần mềm gián điệp nhắm mục tiêu thông tin nhạy cảm và có thể cấp quyền truy cập từ xa cho những kẻ săn mồi. Phần mềm gián điệp thường được sử dụng để đánh cắp thông tin tài chính hoặc thông tin cá nhân. Một loại phần mềm gián điệp cụ thể là keylogger, nó ghi lại các thao tác gõ phím của bạn để tiết lộ mật khẩu và thông tin cá nhân

•  Adware – Phần mềm quảng cáo 

Phần mềm quảng cáo là phần mềm độc hại được sử dụng để thu thập dữ liệu về việc sử dụng máy tính của bạn và cung cấp các quảng cáo thích hợp cho bạn. Mặc dù phần mềm quảng cáo không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, phần mềm quảng cáo có thể gây ra sự cố cho hệ thống của bạn. Phần mềm quảng cáo có thể chuyển hướng trình duyệt của bạn đến các trang web không an toàn và thậm chí nó có thể chứa ngựa Trojan và phần mềm gián điệp.

Ngoài ra, mức độ đáng kể của phần mềm quảng cáo có thể làm chậm hệ thống của bạn một cách đáng kể. Bởi vì không phải tất cả phần mềm quảng cáo đều độc hại, điều quan trọng là phải có biện pháp bảo vệ quét liên tục và thông minh các chương trình này.

• Ransomware 

Ransomware là phần mềm độc hại có quyền truy cập vào thông tin nhạy cảm trong hệ thống, mã hóa thông tin đó để người dùng không thể truy cập và sau đó yêu cầu thanh toán tài chính để dữ liệu được tiết lộ.

Ransomware thường là một phần của trò lừa đảo trực tuyến. Bằng cách nhấp vào một liên kết ngụy trang, người dùng tải xuống phần mềm tống tiền. Kẻ tấn công tiến hành mã hóa thông tin cụ thể mà chỉ có thể được mở bằng một khóa toán học mà chúng biết. Khi kẻ tấn công nhận được thanh toán, dữ liệu sẽ được mở khóa.

>>Xem thêm: Ransomware là gì? Nỗi lo doanh nghiệp 2022 

• Phishing – Tấn công giả mạo 

Lừa đảo là một trong nhiều thuật ngữ mới liên quan đến máy tính đã được tìm thấy vào từ điển chung trong hơn một thập kỷ qua. Một thủ đoạn lừa đảo phổ biến bao gồm việc gửi email có vẻ như đến từ các ngân hàng yêu cầu người nhận xác minh tài khoản của họ bằng cách nhập chi tiết cá nhân, chẳng hạn như thông tin thẻ tín dụng, vào một trang web đã được ngụy trang để trông giống như thật. Những trò lừa đảo như vậy có thể được coi là “câu cá” cho những người nhận tiền ngây thơ.

• Fileless malware- Phần mềm độc hại không lọc

Phần mềm độc hại không lọc là một loại phần mềm độc hại thường trú trong bộ nhớ. Như thuật ngữ gợi ý, đó là phần mềm độc hại hoạt động từ bộ nhớ máy tính của nạn nhân, không phải từ các tệp trên ổ cứng. Vì không có tệp nào để quét nên nó khó bị phát hiện hơn phần mềm độc hại truyền thống. Nó cũng làm cho việc pháp y trở nên khó khăn hơn vì phần mềm độc hại sẽ biến mất khi máy tính nạn nhân được khởi động lại.

Vào cuối năm 2017, nhóm tình báo về mối đe dọa của Cisco Talos đã đăng một ví dụ về phần mềm độc hại không có tệp tin mà họ gọi là DNSMessenger.

2.Dấu hiệu nhận biết bị nhiễm Malware?

2.1 Nhận được thông báo, tin nhắn lạ

Mã độc có thể xuất hiện dưới dạng tệp tin đính kèm, liên kết được gửi kèm email, tin nhắn trên các ứng dụng chat. Hầu hết các thông báo này đều mang nội dung giật giân, gây tò mò, khiến người dùng dễ click vào.
Nếu gặp phải tình trạng trên, bạn nên kiểm tra lại thông tin từ người gửi. Nếu phát hiện điểm đáng ngờ, người dùng tuyệt đối không nên mở tệp tin hoặc liên kết. Các chuyên gia khuyến cáo người dùng nên sử dụng các phần mềm quét virus uy tín và thường xuyên đổi mật khẩu cho các tài khoản cá nhân.

2.2 Máy tính chạy chậm, hoạt động không ổn định

Các mã độc vô tình lọt vào máy có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động hệ thống. Khi người dùng liên tục gặp lỗi khi mở file trong ổ đĩa, đây có thể là một dấu hiệu đáng ngờ, cảnh báo nguy cơ mã độc đã bị cài cắm vào máy tính.

2.3 Liên tục nhận được các cảnh báo giả

Khi truy cập các trang web, thường có những cửa sổ pop-up không mong muốn, chứa nội dung quảng cáo thường xuyên xuất hiện tại nhiều vị trí trên màn hình. Những cửa sổ này có thể đính kèm các phần mềm độc hại, nhằm phá hoại dữ liệu và đánh cắp thông tin cá nhân của bạn.
Tình trạng này cũng xảy ra khi máy tính bị nhiễm phần mềm độc hại. Bạn nên kiểm tra thường xuyên bằng công cụ quét virus và xóa các tập tin đáng ngờ trên thiết bị.

2.4 Ổ cứng nhanh hết dung lượng trống

Nếu nhận ra ổ cứng hết dung lượng bất ngờ trong khi bạn không cài bất cứ phần mềm nào, rất có thể máy tính đã bị mã độc xâm nhập và tự động cài những tệp độc hại.

2.5 Hoạt động mạng tăng cao bất thường

Nếu thống kê dữ liệu mạng sử dụng cao một cách bất thường mặc dù không sử dụng đến, rất có thể phần mềm đáng ngờ nào đó đang chạy ngầm trên thiết bị, khiến máy hao pin và có nguy cơ xâm hại dữ liệu

3.Doanh nghiệp cần làm gì để ngăn chặn Malware?

Doanh nghiệp nên chủ động có những biện pháp phòng tránh để ngăn chặn Malware. Chúng có rất nhiều cách xâm nhập khác nhau do đó doanh nghiệp cần phải cẩn thận trong các hoạt động của mình để hạn chế thấp nhất sự xâm nhập của phần mềm độc hại

• Cảnh giác các web có domain kết thúc bằng tập hợp các chữ cái riêng lẻ, và có đuôi không giống như bình thường (.com, .vn hay .org,… ).
• Hạn chế nhấp vào các quảng cáo pop-up trên các website
• Không nên mở các file lạ cũng như các liên kết có đính kèm trên email khi không rõ nguồn gốc.
• Không nên download các phần mềm, ứng dụng trên các website hay các nguồn không đáng tin cậy.
• Thường xuyên cập nhật hệ thống, hệ điều hành.

Tuy nhiên đối với tình hình phức tạp của Malware như hiện nay, doanh nghiệp cẩn thận thôi là chưa đủ, cần có những phần mềm chuyên diệt Malware để bảo vệ cao nhất cho toàn hệ thống.

4.Phần mềm diệt Malware hiệu quả nhất 

Hiện nay có nhiều phần mềm diệt virus, hỗ trợ doanh nghiệp tối đa trong hoạt động chống Malware phù hợp với nhiều nhu cầu của doanh nghiệp cũng như mức giá hợp lý.

4.1 Kaspersky Internet Security 

Kaspersky Internet Security là một phần mềm với các tính năng, thuật toán mạnh mẽ để diệt trừ Malware. Phần mềm này có thể phát hiện và gỡ bỏ các mã độc xâm nhập vào máy tính, bảo vệ quyền riêng tư, xây dựng tường lửa bảo vệ máy tính,… một cách hoàn toàn tự động. Chỉ cần cài đặt, quá trình quét và loại bỏ Malware được thực hiện ngay lập tức.

4.2 AVG AntiVirus

Với hơn 200 triệu người sử dụng trên toàn thế giới, AVG AntiVirus có các thuật toán mạnh mẽ nhất để loại bỏ hoàn toàn mã độc ra khỏi máy tính của bạn. Phần mềm này chứa công nghệ LinkScanner cung cấp khả năng bảo vệ theo thời gian thực chống lại các cuộc tấn công máy tính, đồng thời cũng có thể sử dụng công cụ này để quét toàn bộ các file trong máy tính để đảm bảo an toàn cho máy tính.

• Bảo vệ theo thời gian thực chống lại các cuộc tấn công máy tính
• Quét toàn bộ các file trong máy tính và đảm bảo an toàn cho dữ liệu.
• Hỗ trợ nền tảng: Windows, MacOS, Android, iOS.

4.3 Bitdefender

Bitdefender phần mềm bảo vệ theo nhiều lớp với bảo mật tuyệt đối cho mật khẩu cá nhân. Với hơn 500 triệu máy tính đang sử dụng trên toàn thế giới, Bitdefender là phần mềm có thể bảo vệ máy tính hoàn toàn khỏi các mã độc, phần mềm độc hại, tăng tốc độ máy tính tối ưu.

• Bảo vệ theo nhiều lớp và bảo mật tuyệt đối cho mật khẩu cá nhân
• Bảo vệ máy tính hoàn toàn khỏi các mã độc, phần mềm độc hại
• Luôn bảo vệ và nhắc nhở khi nhận thấy dấu hiệu bị virus tấn công
• Hỗ trợ nền tảng: Windows, Android, iOS, MacOS
• Bitdefender có nhiều phiên bản giúp doanh nghiệp dễ dàng lựa chọn theo nhu cầu

>> Công ty iVIM là một trong những doanh nghiệp cung cấp phần mềm Bitdefender với giá tốt nhất bạn có thể tham khảo 

4.4 Malwarebytes

Malwarebytes là một công cụ diệt mã độc. Ngoài khả năng tìm và diệt các mã độc và virus, công cụ này còn cho phép người người chặn hoàn toàn các  IP của các website  độc hại, chặn đứng sự tấn công mạnh và tự động quét khi mở máy.

• Tìm và diệt các mã độc và virus
• Chặn hoàn toàn IP của các trang web độc hại
• Hỗ trợ nền tảng: Windows, Android, iOS, MacOS

Phần mềm	Chi phí	Nền tảng hỗ trợ	Tính năng nổi bật
Kaspersky Internet Security	300.000VNĐ/1PC/1năm	Windows, Android.	Xây dựng tường lửa chống thư rác và lừa đảo trực tuyến.
AVG AntiVirus	Miễn phí hoặc 7.50$/tháng	Windows, MacOS, Android, iOS.	Quét toàn bộ các file trong máy tính và đảm bảo an toàn cho dữ liệu.
Avast Antivirus	Miễn phí hoặc 89.99$/năm	Windows, MacOS, Android, iOS.	Ngăn chặn các phần mềm độc hại tự vô hiệu hoá chương trình
Bkav	299.000VNĐ/năm	Windows, MacOS, Android, iOS.	Xây dựng tưởng lửa cá nhân gồm nhiều chế độ quét khác nhau.
Malwarebytes	8.33$/tháng	Windows, MacOS, Android, iOS.	Chặn hoàn toàn IP của các trang web độc hại
Bitdefender	420.000VNĐ/năm	Windows, MacOS, Android, iOS.	Bảo vệ theo nhiều lớp và bảo mật tuyệt đối cho mật khẩu cá nhân
Malware Hunter	24.97$/tháng	Windows	Bảo vệ dữ liệu riêng tư khỏi các cuộc tấn của virus

Trên là những thông tin về Malware là gì? Phần mềm diệt Malware hiệu quả nhất cho doanh nghiệp. Hy vọng sẽ cung cấp cho bạn đây đầy đủ các thông tin về Malware. Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo để có những thông tin mới nhật về Malware cũng như tin tức về virus để bảo vệ tốt nhất dữ liệu của mình nhé!