Với sự phát triển công nghệ không ngừng thì vấn nạn Trojan malware cũng theo đó tăng lên. Nhiều người vẫn lầm tưởng Trojan malware là một loại của virus, nhưng thực tế trojan và virus máy tính khác nhau hoàn toàn. Trojan malware thường ẩn mình dưới nhiều vỏ bọc khác nhau nhằm gây hại cho máy tính người dùng.
Trojan malware là gì?
Trojan malware (hay Trojan horse), trước hết là một chương trình độc hại cho máy tính, được ngụy trang bằng một vỏ bọc tưởng chừng vô hại để tạo tin tưởng cho người dùng, từ đó sử dụng và vô tình máy tính bị nhiễm Trojan malware, bị thu thập mọi dữ liệu từ bên thứ 3 để phục vụ cho mục đích xấu.
Cách hoạt động và lây nhiễm của Trojan malware
Trojan được lấy từ điển tích con ngựa thành Troia trong thần thoại Hy Lạp. Người Hy Lạp khi đã ẩn nấp vô số chiến binh trong thân con ngựa gỗ khổng lồ, khiến kẻ địch chủ quan, giúp quân Hy Lạp chiếm thành dễ dàng. Điều này cũng giống như cách thức hoạt động của Trojan malware.
Trojan malware ẩn mình dưới rất nhiều hình thức khác nhau từ bài hát, phần mềm, hình ảnh, link tải, quảng cáo và trông chúng an toàn, hợp pháp để người dùng tải xuống máy tính hay chỉ cần click chuột vào. Khi đó các phần mềm gián điệp sẽ nhanh chóng xâm nhập vào hệ thống máy tính, chờ tín hiệu của người muốn xâm nhập máy tính và sau đó để hắn khống chế toàn bộ dữ liệu cá nhân của người dùng.
Không giống virus khi tấn công trực tiếp dễ bị phần mềm antivirus phát hiện, Trojan malware tấn công dưới hình thức một chương trình, phần mềm có đuôi .exe, .com, .scr, .bat, hay .pif. Tuy nhiên Trojan malware chỉ hoạt động như một phần mềm thông thường và không thể tự lây lan như virus.
Cách nhận biết máy tính bị nhiễm Trojan malware
Một số loại Trojan malware đơn giản khi xâm nhập máy tính để lại một số dấu hiệu nhận biết tới người dùng như:
- Ổ CD-ROM tự động mở ra đóng vào.
- Dấu hiệu lạ trên màn hình máy tính.
- Hình nền máy tính tự động bị thay đổi.
- Các văn bản tự động in.
- Máy tính tự động thay đổi font chữ và các thiết lập khác.
- Lỗi chuột máy tính như không hiển thị chuột, 2 chuột lẫn lộn nhau.
- Nút Start không hiển thị.
- Cửa sổ chat hiển thị mà không phải do bạn mở lên.
Tất nhiên đây chỉ là một vài dấu hiệu nhận biết cho những loại trojan malware đơn giản. Hiện nay trojan malware đã tinh vi hơn khi chúng không để lại bất cứ dấu hiệu nào, và ở nhiều dạng khác nhau.
- Backdoor: Loại trojan này sẽ cho phép hacker truy cập hệ thống máy tính nạn nhân từ xa.
- Spyware: Theo dõi thao tác người dùng để đánh cắp thông tin tài khoản cá nhân.
- Trojan Zombifying: Chiếm quyền điều khiển của máy tính để mở cuộc tấn công DDoS.
- Các dạng download trojan: Các phần mềm độc hại khi đã xâm nhập vào máy tính sẽ tiếp tục tải và cài các ứng dụng độc hại khác.
Cách phòng tránh nhiễm Trojan malware
Có rất nhiều hình thức khác nhau để lây nhiễm Trojan malware như truy cập những trang web không tin tưởng, qua các ứng dụng chat, những file hay link đính kèm trên mail, qua các thiết bị kết nối ngoài.
Cách hữu hiệu để phòng tránh trojan đó là không bao giờ mở bất kỳ tập tin, link hay phần mềm lạ, hay thậm chí email từ địa chỉ bạn quen biết. Trojan malware chỉ phát tán khi bạn click trực tiếp vào những nội dung chứa phần mềm gián điệp mà thôi. Tốt nhất nên kiểm tra trước bằng những chương trình quét virus hay dùng Virustotal để kiểm tra.
Luôn sử dụng những phần mềm antivirus hay tường lửa để bảo vệ máy tính. Cập nhật đầy đủ các bản vá lỗ hổng thường xuyên với máy tính Windows, để tránh trường hợp hacker lợi dụng những lỗ hổng đó xâm nhập máy tính.
Một số loại Trojan malware phổ biến
Tùy thuộc vào mục đích, Trojan malware được chia thành nhiều loại. Dưới đây là một số loại Trojan malware phổ biến:
Trojan backdoor
Trojan Backdoor là phần mềm độc hại cho phép tin tặc truy cập vào hệ thống người dùng hợp pháp mà không cần biết. Khi người dùng bị lừa cài đặt Trojan trong hệ thống của họ, tin tặc có thể thực hiện tất cả các hoạt động mà người dùng có thể làm. Tin tặc có thể đọc dữ liệu, xóa các tệp và chuyển tiếp các tài liệu bí mật bằng cách tận dụng Trojan cửa sau.
Trojan Rootkit
Trojan Rootkit là một loại phần mềm độc hại khác che giấu các hoạt động khác nhau trong hệ thống để bảo vệ phần mềm độc hại khỏi bị phát hiện. Mục đích chính đằng sau sự phát triển của Trojan Rootkit là để phần mềm độc hại có thêm tuổi thọ trong hệ thống của người dùng hợp pháp để tin tặc và tận dụng phần mềm độc hại lâu dài.
Trình tải xuống Trojan
Trình tải xuống Trojan có thể được định nghĩa là một loại Trojan malware đặc biệt tự động tải xuống các loại Trojan và phần mềm quảng cáo khác nhau. Nó cũng nâng cấp phần mềm độc hại đã có sẵn trong hệ thống và giúp kẻ tấn công có được mọi thứ trong hệ thống bị ảnh hưởng mà chúng có thể có lợi.
Trojan-banker
Trojan-banker có thể được định nghĩa là một loại Trojan malware khác có thể đánh cắp các chi tiết ngân hàng của người dùng đã sử dụng để truy cập tài khoản ngân hàng của họ từ hệ thống bị ảnh hưởng. Dữ liệu liên quan đến ngân hàng như số tài khoản ngân hàng, số CVV, chi tiết thẻ ghi nợ, chi tiết thẻ tín dụng,…là những dữ liệu sinh lợi mà Trojan-banker.
Các phần mềm diệt Trojan malware
Kaspersky Anti-virus
Kaspersky AntiVirus là phần mềm diệt virus cung cấp giải pháp quét virus toàn diện để giúp máy tính của bạn được quét sạch sẽ virus cũng như các mã độc. Ngoài ra, Kaspersky AntiVirus còn có những tính năng độc đáo như chặn phần mềm đào tiền ảo ảnh hưởng tới tốc độ, giúp máy tính bạn hoạt động mượt mà hơn.
Tính năng nổi bật:
- Ngăn chặn hiệu quả những nguy hiểm từ mạng Internet.
- Bảo vệ an toàn cho máy tính và dữ liệu người dùng.
- Đảm bảo an toàn thực hiện các giao dịch nhạy cảm.
- Cải thiện tính năng bảo vệ máy tính, phát hiện các loại mã độc nhanh nhất.
- Hỗ trợ người dùng bảo vệ dữ liệu 24/24.
- Tự động nâng cấp, tăng cường tính năng quét virus, kéo dài thời gian sử dụng pin.
ESET Nod32
ESET Nod32 là phần mềm diệt virus bảo vệ máy tính được trang bị nhiều tính năng bảo vệ độc đáo. Có thể phát hiện và diệt ngay nhiều loại virus ngay khi chúng vừa xuất hiện giúp bạn an toàn hơn trước các mối đe dọa đến từ Internet.
Tính năng nổi bật:
- Quét và tiêu diệt virus trên máy tính.
- Sử dụng công nghệ điện toán đám mây.
- Kiểm soát các thiết bị kết nối máy tính.
- Nâng cao hiệu suất máy tính.
AVG
AVG là phần mềm diệt virus nhanh, hiệu quả và phổ biến kết hợp hoàn hảo công nghệ tốt nhất của AVAST và AVG. Phần mềm giúp hiển thị tình trạng an ninh cho nhiều khu vực khác nhau rõ ràng trên giao diện thời thượng và cuốn hút của Windows 10 với các panel cho Computer, Web & Email (bao gồm cả các module Hacker Attacks, Private Data và Payments).
Tính năng nổi bật:
- Bảo vệ máy tính trong thời gian thực, chống lại các mối đe dọa về an ninh và bảo mật với công cụ quét virus CyberCapture mạnh mẽ.
- Chế độ thụ động (Passive) cho phép chạy 2 công cụ bảo vệ trong cùng 1 thời điểm.
- Cải tiến khả năng bảo vệ online bằng cách quét website, link và dữ liệu tải về để bảo vệ người dùng.
- Quét virus miễn phí và kiểm tra hiệu năng máy với AVG TuneUp.
- Giao diện được thiết kế mới mẻ, trực quan.
- Khắc phục hiện tượng BSOD (màn hình xanh) trong khi quét Anti-Rootkit.
Avast
Avast là phần mềm diệt virus miễn phí cung cấp nhiều chế độ quét khác nhau và kết hợp với công nghệ diệt virus hiện đại. Phần mềm có khả năng phát hiện nhiều phần tử độc hại, thanh lọc trình duyệt và bảo vệ các dữ liệu trực tuyến, mang đến cho bạn một môi trường lướt web an toàn.
Tính năng nổi bật:
- Có dung lượng nhỏ, giao diện trực quan.
- Hỗ trợ ngăn chặn virus.
- Hiển thị các phần mềm, ứng dụng đã lỗi thời trên hệ thống.
- Cải tiến công nghệ, tiết kiệm điện năng.
- Khả năng phân tích virus và quét virus nhanh.
